شناسایی مؤلفه های مفهومی اخلاق کسب وکار در کشاورزی: تحلیل خوشه ای برداشت ها

هدف این تحقیق، شناسایی و تحلیل ابعاد یا مؤلفه های اخلاق کسب وکار در بخش کشاورزی، بر پایة تحلیل برداشت های مالکان و مدیران کسب وکارهای کشاورزی، با رویکرد آمیخته است. جامعة آماری تحقیق را کارآفرینان، مالکان و مدیران کسب وکارهای فعال در استان گلستان تشکیل می دهند. در مرحلة نخست، با بهره گیری از مصاحبة کیفی نیمه ساختارمند، برداشت های پاسخگویان از رعایت مسائل اخلاقی در کسب وکارهای کشاورزی شناسایی شد. سپس به تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ها به منظور استخراج گویه های نشانگر وجوه اخلاقی کسب وکارهای کشاورزی اقدام شد. در مرحلة دوم، مجموعة گویه های حاصل از مرحلة اول در قالب پرسشنامه ای محقق ساخته تدوین شد و برای ارزیابی مبتنی بر طیف لیکرت در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. داده های به دست آمده با بهره گیری از تکنیک تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی تحلیل شد. نتایج نشان داد مؤلفه های مفهومی اخلاق کسب وکار در کشاورزی عبارت اند از: حفاظت منابع، تولید کم نهادة آلی، زیست بوم گرایی، پایبندی مذهبی، نیکداری اجتماعی، تجارت عادلانه، مشارکت و همگرایی نهادی، کارآفرینی گرایی، رعایت حقوق نیروی کار، پیشرفت گرایی و شایسته سالاری، کیفیت گرایی، ترویج عمومی دانش و فناوری، رعایت مسائل ایمنی و بهداشتی در کار، تعهد به توسعة اجتماعی و بازاریابی اجتماعی. با توجه به چندگانگی ابعاد اخلاق کسب وکار در کشاورزی، تلفیق این ابعاد در الگوهای نظری، چارچوب های مفهومی و شاخص ها و سازوکارهای ترویج و توسعة کشاورزی پایدار پیشنهاد می شود.